Từ 2020, Thanh Duy chính thức trở thành một Freelance Colorist. Tình hình dịch bệnh không quá ảnh hưởng đến mình vì Duy là một người giữ cân bằng trong công việc và cuộc sống khá tốt. Dịch bệnh sẽ ảnh hưởng đến những team quay phim hơn team hậu kỳ nên mình không bị ảnh hưởng nhiều. Nên đối với Thanh Duy năm 2020, kể cả năm nay cũng vậy, là những năm Duy đầu tư về bản thân hơn làm nghề.
Vậy thôi, Thanh Duy chúc các bạn sinh viên nếu muốn đi xa hơn trong ngành sẽ gặp nhiều may mắn.
Cảm ơn Thanh Duy đã tham gia phỏng vấn!
Thanh Duy tốt nghiệp khoa Quản trị khách sạn du lịch. Sau một thời gian làm lễ tân khách sạn, mình quyết định nghỉ và chuyển qua làm travel photographer và blog về du lịch. Vì thấy thích làm phim nên mình bắt đầu chuyển sang edit phim travel, tiếp đó là trợ lý đạo diễn, trợ lý sản xuất. Đây cũng là cơ duyên để Duy tìm thấy niềm đam mê với công việc chỉnh màu. Mình bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về mảng này và bây giờ anh trở thành Junior Colorist.
Thứ nhất, về con người, Thanh Duy thấy con người ở Sài Gòn rất năng động.
Thứ hai, con người Sài Gòn luôn luôn tìm tòi và học hỏi những cái mới. Nguồn cảm hứng của họ là sự giao thoa giữa kiến thức của bản thân với những nguồn kiến thức tiếp thu từ nước ngoài. Họ tận dụng những tri thức đó cho vào trong sản phẩm, nhưng vẫn mang “signature” riêng của người Việt Nam làm, một sản phẩm “made in Vietnam”.
Thứ ba, họ luôn có những buổi triển lãm về nghệ thuật để kết nối, trao đổi giữa các mảng với nhau. Việc này diễn ra liên tục, liên tục để họ luôn tự cải thiện các kỹ thuật. Ví dụ như bên làm về 3D, họ có thể đi xem fashion show để cập nhật kiến thức về các chất liệu, về ánh sáng. Hoặc bên mảng vẽ, họ sẽ học thêm về quay phim để hiểu hơn về phim ảnh. Điều này sẽ giúp họ vẽ được những cái khung hình gợi cảm giác cine nhất có thể và đúng ý đồ của đạo diễn.
Nói chung về con người, mình thấy ở đây họ rất chủ động trong mọi thứ và năng động, hiện đại trong công việc, nhưng vẫn giữ được tính truyền thống, đặc trưng riêng của người Sài Gòn.
Về văn hóa làm việc ở Sài Gòn, với đa số người Thanh Duy đã từng làm chung, mỗi team họ có workflow riêng nhưng đều tuân theo tiêu chuẩn đặc thù của ngành làm phim. Ví dụ như bạn là một chuyên gia về mảng nào đó, họ sẽ tôn trọng bạn. Họ cho bạn quyền được thoải mái làm nhiệm vụ gì, muốn can thiệp vào những cái gì. Và quy trình làm việc sẽ thống nhất với nhau ngay từ đầu, để khi làm việc không xảy ra tình trạng việc của người này bị chồng chéo với người kia. Nên ở trong này, cách làm việc khá thoáng và thoải mái, không bị gò bó vào một cái khung.
Về cơ hội việc làm trong mảng nghệ thuật và phim ảnh, mình thấy rất rộng mở. Nhưng để có cơ hội làm những công việc đòi hỏi tính kỹ thuật và tính chuyên môn sâu cả mặt nghệ thuật và kỹ thuật, thì bạn phải học hỏi thật nhiều và không ngại va chạm. Tại vì những ngành nghệ thuật trong Sài Gòn sẽ luôn luôn có sự liên kết với nhau.
Ví dụ như vẽ storyboard sẽ liên quan chút đến vẽ khung hình cho phim. Hoặc là với nghề fashion và bên phim như mình, mình sẽ chú ý đến những người mẫu ảnh để lựa chọn làm nữ chính trong phim. Nếu bạn muốn vào đây thì cơ hội việc làm rất nhiều. Nhưng quan trọng nhất là bạn phải chủ động trong mọi thứ để có được cơ hội làm việc và mở rộng mối quan hệ.
Về cạnh tranh công việc, thì trong này Thanh Duy cảm giác cạnh tranh nhiều. Nhưng nếu bạn không quá để tâm về vấn đề tiền lương thì công việc luôn luôn có cho bạn làm và cạnh tranh không gắt gao tới mức như nước ngoài. Tại vì nguồn nhân lực cho nghề này ở Việt Nam chưa nhiều. Nếu bạn muốn là một người nổi bật hơn so với những người khác thì bạn phải có điểm đặc biệt. Lúc đó sự cạnh tranh sẽ ít lại và luôn có người tìm đến bạn.
Nó giống như là tình cờ, cái duyên thôi. Ban đầu Thanh Duy chỉ nghĩ đơn giản, lúc đó mình làm nghề nhưng không biết bản thân sẽ muốn theo cái gì. Khi ấy mình vẫn là editor và chỉnh màu. Vì Duy là người hay chịu khó lên mạng đọc tài liệu, xem và tìm hiểu nhiều thứ, và lại thích xem hoạt hình hơn xem phim. Vô tình, mình xem được video về phân tích màu sắc trong những phim hoạt hình của Disney, Pixar. Mình thấy họ phân tích rất hay về cảm xúc của từng frame hình, họ sử dụng màu sắc gì, họ vẽ gì để tạo được cảm xúc trong một khung hình như thế. Ồ, hoá ra nó hay như vậy. Ở Việt Nam, Thanh Duy chưa thấy có nhiều sản phẩm mà tạo cho Duy được cảm xúc như thế.
Một phần là bởi hồi nhỏ mình rất thích vẽ và tô màu, còn được điểm khá cao. Nhưng mà khoảng thời gian sau mình không còn tập trung vào nó nữa. Bấy giờ, mình bắt đầu tìm hiểu hơn về vẽ, tô màu, tìm hiểu về ánh sáng. Ngoài ra, một thứ quan trọng nữa là không khí ở Việt Nam.
Thanh Duy phải tìm hiểu không khí ở ngoài Hà Nội như thế nào, không khí Sài Gòn khác gì, ở miền Trung, ngoài biển, trên Đà Lạt ra sao để đến khi quay, mình làm việc với người quay phim và đạo diễn, màu sắc sản phẩm ra được cái mood cảm xúc nhất có thể. Vì màu sắc phục vụ cho câu chuyện và sẽ kể một câu chuyện.
Qua từng dự án như vậy, mình thấy có người này thích, người kia thích. Mình coi lại thì thấy có vẻ mình đang đi đúng hướng và bắt đầu tính đường xa hơn nữa. Thanh Duy muốn trở thành một Senior Colorist không chỉ tại Việt Nam mà còn với quốc tế.
Vấn đề khó khăn thì có rất nhiều nhưng cách Thanh Duy giải quyết cũng đơn giản thôi. Vì mình là một người tư duy rằng trên đời này cái gì mình cũng có thể giải quyết được, không bằng cách này thì bằng cách kia. Nếu mình sử dụng hết những options, những cách sửa rồi mà vẫn không hiệu quả thì đó là do lúc quay không theo quy trình ngay từ đầu.
Mình sẽ đưa ra một vài case study. Có một dự án quảng cáo về bảo hiểm, đó là dự án đầu tiên mình phải chỉnh lại từ đầu nguyên một video tới 4 lần. Mỗi lần Duy gửi thì đạo diễn có một feedback khác nhau nhưng lỗi không phải do mình, đó là do lúc quay và cái reference màu đưa cho anh coi không giống nhau, anh không thể nào chỉnh ra được màu đó.
Quan trọng là cách mình giải quyết vấn đề. Duy cho họ thấy rằng mình chỉnh hai lần, ba lần không ra được màu, tới lần thứ tư vẫn không được, là do quy trình làm việc phần trước có vấn đề chứ không phải do người chỉnh màu.
Case study thứ hai là hôm đó Duy đi on set một dự án. Dự án này hiện tại chưa ra mắt. Lúc đó tầm 7, 8 giờ sáng, đạo diễn nói với Thanh Duy rằng muốn cảnh này là cảnh hoàng hôn buổi chiều ngoài biển, hoàng hôn màu hồng. Duy không bao giờ nói “không” với đạo diễn.
Mình tìm hiểu tình hình thời tiết, thấy mặt trời đang bị mây che nhiều và đường chân trời đang bị xám, nó tạo ra một dải xám hết thì mình mới nghĩ về kỹ thuật của bản thân. Duy bảo với đạo diễn là Duy làm được, chỉnh được hoàng hôn màu hồng nhưng nhìn sẽ hơi fake, không được real như lighting của hoàng hôn thật. Đạo diễn đồng ý. Mình về chỉnh sửa và đạo diễn ưng với bản test đó.
Duy kể ra một số trường hợp như thế cho các bạn dễ hình dung. Quan trọng là ở mình, mình có chịu giải quyết vấn đề hay không. Và qua nhiều dự án như vậy, mình càng nhận được nhiều sự tôn trọng từ mọi người.
Ngoài ra, những khó khăn trong quá trình làm Colorist, mình muốn bàn thêm về sự tồn tại của hai mặt artistic và technical, là mỹ thuật và kỹ thuật. Nghề chỉnh màu là nghề đòi hỏi hai thứ đó phải đi song song, nếu muốn làm dự án lớn hoặc những dự án đòi hỏi độ chuyên sâu về mặt hình ảnh cao.
Điều khó khăn mà khi mình đi chuyên sâu, đó là mình sẽ bị tác động bởi kỹ thuật khá nhiều. Trước kia, kỹ thuật của mình chưa mạnh thì mình có thể cảm được màu. Đến khi kỹ thuật mình nâng cao hơn trước, mình dễ bị tác động bởi điều đó. Nhưng hiện tại, Duy đã cân bằng được giữa kỹ thuật và nghệ thuật để làm ra sản phẩm chỉn chu nhất.
Thật ra đây không phải là lần đầu tiên Thanh Duy đảm nhận vị trí đạo diễn. Mình đã đạo diễn được 2, 3 dự án, nhưng không phải trong vai trò chính thức và nó không lớn tới mức như MV “Em đừng khóc”. MV “Em đừng khóc” có concept khá lạ ở Việt Nam, nó mới mẻ và Thanh Duy muốn thử nghiệm xem nó có hiệu quả ở Việt Nam hay không, nên áp lực khá lớn. Dự án MV “Em đừng khóc” là lần chính thức đầu tiên mình đạo diễn.
Về tương lai như mình đã trả lời ở những câu trước. Tương lai Thanh Duy muốn trở thành một Senior Colorist chứ không phải đạo diễn. Duy hiện tại đã từ chối vài dự án đạo diễn. Mình muốn tập trung hơn về mảng chỉnh màu hơn là đạo diễn. Mình chỉ đạo diễn những dự án mà mình cảm thấy thích bài nhạc đó hoặc được truyền cảm hứng. Nhưng tương lai đâu biết trước được.
Thực ra đáng nhớ nhất chắc không có đâu. Đối với Thanh Duy, mỗi dự án có những kỷ niệm riêng và những ấn tượng nhất định. Như đợt làm bài “Lớn rồi còn khóc nhè” của anh Trúc Nhân là ngay sinh nhật mình. Đó là một bài hát về mẹ mà lúc đó ba Duy đã mất, chỉ còn mình mẹ thôi. Mình ngồi lủi thủi một mình trong phòng vừa nghe vừa edit. Thế là mình khóc, khóc quá trời khóc luôn. Rồi mọi người vô và hát Happy Birthday khiến Duy rất bất ngờ. Đó là một kỉ niệm rất ấn tượng và thực sự đáng nhớ.
Một lần khác, trong MV “Em đừng khóc”, từ lúc lên ý tưởng cho tới lúc hoàn thành MV, Thanh Duy không nghĩ rằng MV thành công như vậy khi lên được top 2 Trending Youtube, trong khi ra mắt cùng ngày với Sơn Tùng. Lúc đó mình cũng khá xúc động, mình ngồi trong phòng vui quá mà khóc luôn. Nó giống như là đã làm được những điều mình nghĩ và rồi trở thành một kỷ niệm không bao giờ quên.
Nên có job cũng được, không có job cũng không sao. Bởi độ uy tín của bản thân nên mình vẫn nhận được các job đều trong một năm, đủ cho mình đầu tư thêm về dàn máy chỉnh màu để định hướng công việc xa hơn.
Lời khuyên của mình đó chính là, thứ nhất, phải cân bằng giữa công việc làm phim và cuộc sống bên ngoài. Tại vì cảm hứng làm phim là từ cuộc sống ở ngoài, không nên lúc nào cũng dành tất cả thời gian vào phim ảnh và bị stress vì nó.
Thứ hai, nếu muốn đi xa hơn trong công việc thì phải siêng năng, chịu khó đi những workshop chia sẻ về phim ảnh, về dựng phim, về production để mở rộng mối quan hệ. Đi những triển lãm nghệ thuật, về fashion, về thể nghiệm để tìm được những mối quan hệ khác nhau, nó chưa giúp cho mình hiện tại, nhưng nó sẽ có ích cho mình sau này.
Ngoài ra, Thanh Duy thấy các bạn làm phim mà muốn nổi bật hơn hẳn những người còn lại, muốn đi sâu trong nghề thì mình phải chịu khó, chủ động tìm tòi tất cả các nguồn tài liệu, tư liệu. Trước khi bắt đầu dự án, những kiến thức mình tìm hiểu liên quan tới nó sẽ giúp quá trình làm việc diễn ra suôn sẻ nhất. Nếu làm ở khâu hậu kỳ thì mình phải chủ động tìm hiểu, ví dụ với một dáng như thế này thì làm như thế nào để cho ra được đẹp nhất, chỉn chu và nhìn chuyên nghiệp nhất có thể.
Tiếp theo, không bao giờ ngủ quên trên chiến thắng. Có nghĩa là chuyện đó xong, nó thành công, Thanh Duy không bao giờ nghĩ về sự thành công đó quá một tuần. Mình có thể tự hào một ngày, hai ngày nhưng mà phải luôn nhìn ra mặt xấu của nó. Như ở đây cái gì chưa hoàn thiện, tại sao nó chưa hoàn thiện và vấn đề nằm ở đây là gì, để những dự án sau mình khắc phục cho ngày càng chỉn chu hơn, chuyên nghiệp hơn và mình phải đặt mục tiêu xa hơn nữa.
Đồng thời không được suy nghĩ tiêu cực. Tại vì trong nghề phim ảnh có rất nhiều thứ tiêu cực ảnh hưởng tới bản thân, như là tác động từ phía agency, khách hàng. Làm quảng cáo, MV thì ảnh hưởng xấu có phần nào đỡ hơn. Nếu mình bị tác động tiêu cực bởi khách hàng, điều này sẽ ảnh hưởng không tốt tới con đường phát triển xa của bản thân. Mình phải tìm cách nào đó để giải quyết vấn đề khéo léo với khách hàng
