“Ngay từ những video, bài viết đầu đầu tiên, dự án đã được ủng hộ không chỉ từ khán giả yêu thích sử Việt mà còn cả những nhà nghiên cứu lịch sử, giáo viên lịch sử và các nhà báo. Mặc dù dự án vẫn còn nhiều thiếu sót, nhưng sự ủng hộ của công chúng là lời động viên tinh thần lớn cho những người trẻ đam mê, yêu sử Việt” - Bạn Nguyễn Phương Anh - người khởi xướng dự án Cửu tâm sự.
Nằm trong khuôn khổ dự án “Cửu”, hoạt động ngoại khóa “Đi tìm kho báu” tích hợp trong các tiết học lịch sử được tổ chức nhằm mục đích tạo ra sân chơi lịch sử bổ ích và thú vị cho các em học sinh THCS, được tổ chức tại THCS & THPT Lương Thế Vinh CSI (Huyện Thanh Trì, Hà Nội) từ ngày 21/12 - 25/12/2020.
Hoạt động bao gồm các trò chơi nhân văn có nội dung liên quan tới các nhân vật và sự kiện lịch sử Việt Nam. Với tính chất là một hoạt động kết nối nhiều cá nhân tham gia, buổi ngoại khóa là dịp để các em học sinh tiếp cận với các khía cạnh lịch sử một cách dễ dàng, hứng thú hơn. Đồng thời, hoạt động còn giúp phát triển tính đồng đội, rèn luyện tinh thần đoàn kết và kĩ năng làm việc nhóm.
Hoạt động được diễn ra trong tiết học lịch sử của từng lớp để đảm bảo tất cả các em học sinh đều được tham gia và trải nghiệm. Trong mỗi lớp học sẽ được chia làm 4 đội, mỗi đội có nhiệm vụ tìm ra thời gian mà cô gái trong video trước xuyên không về bằng cách vượt qua 3 thử thách – tương ứng với 3 chặng chơi.
Sau khi vượt qua mỗi chặng, đội thắng sẽ được nhận 01 code phụ của chặng tương ứng. Sau 03 chặng, các đội dựa vào số code phụ mà đội mình nhận được để tìm ra câu trả lời. Đội nào trả lời đúng và nhanh nhất sẽ là đội chiến thắng và nhận được kho báu. Để giải được mật mã của chương trình, các bạn học sinh cũng phải vận dụng kiến thức của các môn học khác như: Địa lý, Toán học… Ban tổ chức cũng không quên sắp xếp cho mỗi đội 01 thành viên của dự án đóng vai trò điều phối và đưa ra những gợi ý kịp thời giúp các bạn học sinh tìm ra hướng giải mật mã.
Ai cũng biết rằng để nhớ được những thông tin, kiến thức, sự kiện Lịch sử luôn là một điều rất khó nhằn. Khác với những bộ môn khác chỉ cần nhớ công thức là có thể từ từ suy luận ra được thì Lịch sử lại cần một bộ não đủ lớn để nhớ hết tất cả các sự kiện, nhân vật hay thậm chí là những chi tiết nhỏ nhặt.
Mỗi người sẽ lại có một cách học khác nhau đối với kiến thức liên quan đến Lịch sử. Có người học thuộc lòng, có người thì nhớ từng giai đoạn trong bức tranh lớn rồi học cách xâu chuỗi lại với nhau. Với hoạt động ngoại khoá này, ngay cả những người luôn thấy thông tin Lịch sử rất khó nắm cũng có thể dễ dàng nhớ được những kiến thức thông qua phần nội dung ngắn gọn, dễ hiểu và được sắp xếp hợp lý.
Có thể khẳng định, các bạn học sinh khối 7 trường THCS & THPT Lương Thế Vinh đã có một giờ học vô cùng ý nghĩa với dự án Cửu. Chắc hẳn “kho báu” mà mỗi bạn nhận được sau chương trình không chỉ là những phần quà mà còn là kiến thức, những phút giây trải nghiệm, rèn luyện kỹ năng tư duy và làm việc nhóm.
Giới trẻ ngày nay có nhiều cách tiếp cận lịch sử đất nước, đặc biệt là thông qua các trang mạng xã hội. Ngày càng nhiều dự án khai thác chuyện hậu cung lẫn triều chính, từ ăn mặc đến binh khí... của các triều đại Việt Nam, tạo nên “làn sóng” tìm hiểu lịch sử trong giới trẻ. Tiêu biểu phải kể đến những dự án về lịch sử như: Việt Sử kiêu hùng (Đuốc Mồi), Hoa văn Đại Việt (Đại Việt cổ phong), Kinh điển Phương Đông, Lịch sử đồng tiền Việt Nam – Quá trình hình thành và phát triển... đã tạo được hiệu ứng truyền thông sôi nổi, thu hút đông đảo công chúng. Và nếu bạn là một người đủ yêu và có niềm say mê với sử Việt, thì trong những ngày này, thật khó để bỏ qua dự án Cửu - một dự án truyền thông về các khu di tích xoay quanh những câu chuyện lịch sử của nhóm Le Aiga.
Ngày 27/10, nhóm chính thức ra mắt dự án Cửu. Trong từ điển Hán Nôm, “Cửu” mang nhiều nghĩa khác nhau, nhưng đối với dự án “Cửu” nhóm lựa chọn nhấn mạnh ý nghĩa về những giá trị “xưa cũ”, “lâu dài”. Hướng tới đối tượng là các bạn học sinh, sinh viên, dự án mong muốn đem đến một không gian văn hóa, lịch sử mới mẻ, bổ ích. Qua đó, xây dựng, bồi đắp tình yêu lịch sử cũng như nỗ lực góp phần làm cho những giá trị lịch sử xưa cũ, lâu đời đó tồn tại vĩnh cửu.
Dự án Cửu ra đời trong bối cảnh mạng xã hội phát triển, giới trẻ nắm bắt nhanh nhạy nhiều thông tin, nhưng nhiều khi lại thiếu hiểu biết về lịch sử nước nhà. Cửu được chia thành từng chặng, mỗi chặng tương ứng với một khu di tích lịch sử Việt Nam. Các sản phẩm đăng tải tập trung vào những kiến thức lịch sử tiêu biểu của các triều đại gắn liền với khu di tích, giá trị khảo cổ của khu di tích và quá trình khảo cổ của khu di tích đó. Chặng đầu tiên của dự án là khu di tích Hoàng thành Thăng Long. Chặng này được xây dựng dựa trên câu chuyện về tấm bản đồ “Cửu” cùng nhân vật chính trong hành trình ngược về quá khứ để khám phá những bí ẩn đằng sau tấm bản đồ ấy.
Ở chặng này, Le Aiga đã thực hiện tổng cộng 34 ấn phẩm được trình bày thông qua nhiều hình thức khác nhau như: ảnh, video, gif, animation… thu về lượt tương tác cao và đều đặn cho mỗi bài viết. Đặc biệt, bài viết có tựa đề Thăng Long tứ trấn - Dấu ấn tâm linh đã thu hút hàng chục nghìn lượt tiếp cận, hàng nghìn lượt tương tác gây chú ý trong cộng đồng mạng. Xếp ngay sau đó là các bài viết về các nhân vật lịch sử như: Trần Thủ Độ, Nguyên Phi Ỷ Lan, Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu… cũng được đông đảo công chúng từ nhiều độ tuổi khác nhau tích cực bàn luận, chia sẻ.
Dự án Cửu đã có những kết quả tích cực trong việc cung cấp thông tin và lan tỏa thông điệp đến với các bạn học sinh, sinh viên. Cộng đồng những người yêu và đam mê lịch sử đã có thể tìm thấy một nơi để cùng tìm hiểu, tương tác và chia sẻ thông qua dự án. Nếu truy cập vào Fanpage cùng tên của nhóm Le Aiga mới thấy không phải người trẻ đang thờ ơ với lịch sử nước nhà. Ở đó, mỗi câu chuyện, sự kiện lịch sử được đưa lên mạng xã hội đều có hàng trăm, hàng nghìn lượt “like” và bình luận. Các bạn trẻ cùng nhau bàn luận về các thông tin, kiến thức lịch sử một cách thú vị, khá sôi nổi.
Việt Nam là một dân tộc có truyền thống lịch sử ngàn năm hào hùng. Sự thành công của chặng đầu tiên khám phá khu di tích Hoàng thành Thăng Long của dự án chắc chắn sẽ là niềm động viên và cổ vũ rất lớn để các bạn trẻ tiếp tục khai thác thác và giới thiệu về các khu di tích lịch sử tiếp theo của nước nhà.
Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn cho rằng, khi sản xuất các dự án lịch sử Việt rất cần kiểm tra nội dung kỹ càng trước khi được đăng tải. Lịch sử là bộ môn khoa học đòi hỏi độ chính xác cao, lịch sử sai lệch sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến thế hệ trẻ. Trong khi đó, những bạn trẻ thực hiện sản phẩm có yếu tố về lịch sử, văn hóa truyền thống trẻ cả tuổi đời lẫn tuổi nghề, và chưa có đủ sự hiểu biết, hay nắm rõ về lịch sử sẽ dẫn đến cách nhìn nhận, tiếp cận có thể sai lệch. Vì thế, nếu không theo dõi chặt chẽ và có những đánh giá nghiêm túc về sự nhân rộng của trào lưu này, chắc chắn sẽ để lại nhiều hệ lụy lớn.
Nội dung: Nguyên Hạnh, Thùy Dung
Thiết kế: Hải Phương Anh
Ảnh: Minh Hiếu, Tổng hợp
Video: Thanh Vân